'Osmanlı Medeniyeti' kategorisi için arşiv
Kültür ve Medeniyetimizin Yapı Taşları: Kervansaraylarımız
Giriş
Anadolu, coğrafi ve jeopolitik konumunun doğal bir sonucu olarak, tarihin ilk döneminden itibaren önemli ticaret yollarının geçtiği bir merkez durumunda olmuştur. Tarih boyunca önemli kültür ve medeniyetlere ev sahipliği yapan Anadolu, doğal olarak tarihin en eski ticari yollarına da sahip olmuştur. Nitekim Anadolu’da, yüzyıllardır hâkimiyet mücadelesi yapılmasının temel nedenlerinden birisi de Anadolu’nun sahip olduğu bu coğrafi ve jeopolitik konumdur.
Yazının Devamı »
İlk Matbaa ve Etkisi
III.Ahmed’in Sadrazamı Damat İbrahim Paşa, Yirmisekiz Mehmed Çelebi’yi Fransa Kralı XV.Louis’ye elçi olarak gönderdiği zaman babasıyla Paris’e giden Said Çelebi oradayken matbaanın önemi hakkında bir fikir edinerek dönmüştür.
İlk defa açıkça değişimden bahseden ve bu konuda geniş bir layiha hazırlayan İbrahim Müteferrika olmuş ve Osmanlı Devleti’nin ilgisini Batı dünyasına çekmiştir.Müteferrika bu konuyla ilgili olarak yazmış olduğu ve kendi matbaasında bastığı Usulü’l-Hikem fi Nizamü’l-Ümem adlı eserinde,Osmanlı idari zümresinde ve toplum katında yeniden yapılanmayı öngörmektedir.
Yazının Devamı »
Enderun Mektepleri
Bir şeyin iç kısmı, dâhili, iç yüzü, harem dairesi gibi anlamlara gelen Enderun, mülkî, idarî ve diğer önemli kadronun yetiştirildiği yerlerdir. Bu bağlamda Enderun Mektebi, dünyanın ilk “kamu yönetimi okulu” olarak da nitelendirilebilir. Osmanlı’yı cihan devleti yapan kurumların en başında Enderun Mektebi gelir ki, Osmanlı Devleti’nin ihtiyaç duyduğu devlet adamı kadrosu bu mektepten yetişirdi.
Bu mektepte öğrenciler, üstün zekâlılara ve çeşitli yeteneklere yönelik programlarla ve testlerle, ortalama 15 yıllık bir eğitimden geçtikten sonra, devletin ihtiyaç duyduğu üst düzey idarî/bürokratik ve askerî personelin yetişmesi sağlanmıştır. Nitekim bu konuda, önde gelen tanınmış psikologlardan Amerikalı Lewis Terman (Stanford-Binet adlı zeka testini bulan kişi) Enderun mektebine alınan çocuklar için şunları söylemektedir: “Zeka seviyesini ölçmek için ilk defa test yönetimi, Osmanlılarda Enderun mektebine seçilen öğrenciler için uygulanmıştır.”
Yazının Devamı »
