Kalem Güzeli

Türk-İslam Sanatları

'padişah' ile ilgili yazılar


Sultanlar da hat sever

İslam dünyasında klasik bir söz vardır: “Kur’an-ı Kerim Mekke’de indi, Mısır’da okundu, fakat İstanbul’da yazıldı” diye… Bu Türklerin güzel yazma yeteneğini ve estetik anlayışını doğrulayan bir anlatımdır aslında.

Okuma ve yazmayı sağlayan harflerin bir araya gelişinden böylesine kapsamlı bir sanatın çıkışı, öncelikle Kur’an-ı Kerim’in en güzel şekliyle yazılı hale getirmek gayretinden doğar. Gerçekten yazının üstatları hep İstanbul’dan çıkar. Silsile ile bugüne ulaşan bu üstadlarımız hâlâ uluslararası yarışmalarda birincilikleri asla elden kaçırmaz. Özellikle İstanbul’un fethinden sonra hat sanatı Osmanlı Devleti’nin idari ve kültürel merkezlerinde yaygınlaşmaya başlar. Hat sanatı Osmanlı zamanında İstanbul’da doruk noktasına ulaşır. Hattatlar direkt padişah emrinde kitaplar yazmakta ya da desteklenmektedir.

Yazının Devamı »

III. Selim’in İlk Besmelesi

Osmanlı toplum hayatına yerleşmiş geleneklerden biri olup halk arasında “Amin alayı” denilen bir tören vardı. Bu tören, çocukların mektebe başlaması sırasında yapılırdı. Bu törenler için çocukların dört yaş, dört ay,dört günlük olmaları âdeti kabul edilmiş ise de bu her zaman aynen tatbik edilememiştir. Amin alayının saraydaki ismi “Bed’i- Besmele” idi ve tabiatıyla oldukça da görkemli oluyordu. III. Selim’in bed-i Besmele töreni ile ilgili belgede yer alan tahmini tarihe göre şehzade bu tarihte beş yaşında. Belge üzerine konan tahmini tarih 1180 (1766) olup bundan başka iki belge ile bu tarihin isabetli olduğu teyit edilmiştir. Söz konusu belgelerin birincisi 19 Ekim 1766 tarihini taşıyor. Bu belgeye göre şehzade dört yaş, on ay ve yirmi beş günlük. Bu merasim münasebetiyle tevkii paşaya giydirilen hil’at için ödenmesi gereken meblağdan bahsediyor.

Yazının Devamı »