Kalem Güzeli

Türk-İslam Sanatları

Rûhî Hendese


Hat meraklıları için kılavuz kitap
Son yıllarda geleneksel sanatlara büyük bir yöneliş başladı. Birbiri ardınca hat, ebru, tezhip, minyatür, musikî kursları açılıyor. Açılan kurslar her yaştan meraklıları ile doluyor. Ancak bu alanlarda öğrencilere yardımcı olacak eserlerin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Hattat Selim Türkoğlu’nun kaleme aldığı ‘Rûhî Hendese’ bu alandaki boşluğu doldurmayı hedefliyor.

Türkoğlu, eskilerin “Hüsn-i hatt, cismânî âletlerle ortaya çıkan rûhî bir hendesedir.” tarifinden yola çıkarak kitabına ‘Rûhî Hendese’ ismini vermiş. Hattın gönülden kaleme akseden bir sanat olduğuna delil olarak da Yakut Musta’sımî’nin diğer eserlerinin yanı sıra bin Kur’an yazdığını, normal şartlarda bir insan ömrünün bu kadar eser vermeye yetmeyeceğini gösteriyor. Arap yazısının ve hat sanatının tarihçesiyle başlayan kitapta yazı çeşitleri, hat sanatında kullanılan malzemeler, harflerin talimi ayrıntılı olarak anlatılıyor. Bunların arkasından Hasan Rıza Efendi’nin sülüs, nesih; Hulûsi Efendi’nin talik; Mustafa Halim Efendi’nin rik’a meşkleri geliyor. Hasan Rıza Efendi’nin özel bir koleksiyonda bulunan meşkleri ilk kez bu kitapta basılmış. Kitabın son bölümünde ise İbn Mukle’den en son vefat eden Ali Alparslan’a kadar usta hattatların hayatları ve hattat menkıbeleri yer alıyor.

İşte kitaptan bir hikaye: İkinci Bayezid’in hat hocası Şeyh Hamdullah’a gösterdiği hürmet, ilim erbabı arasında kıskançlığa sebep olur. Bunu hisseden padişah, ileri gelen âlimleri ve Şeyh’i saraya davet eder. Hepsinin yazdığı kitapları getirtip üst üste dizer. En son Şeyh Hamdullah’ın yazdığı mushafı alıp, “Bu Kelam-ı Kadim’i diğer kitapların üstüne mi koyalım, yoksa alta koymak caiz midir?” diye sorar. Hocalar en üste konması gerektiğini söylerler. Bunun üzerine Sultan Bayezid, sözüne latife yollu devam eder: “Peki bu Kur’an-ı Kerim’i yazmış olan hattatı sizin altınızda tutmak saygısızlık olmaz mı?”

Zaman

Gönderen 13 Şubat 2008

Kategori : Hat Sanatı Henüz yorum yok

Geri izleme | Yorumlar için RSS

Yorumlarınız

You must be logged in to post a comment.